Lood en koper

Een ‘Oostblok’

Op de Amstel, op de hoek van de Nieuwe Prinsengracht, vlak bij Carré, kwamen we wel eens bij een particuliere klant. Deze had geregeld wat rottige klusjes voor ons. Zoals goten schoonmaken. Als je aan de overkant van de Amstel stond en je keek naar het pand dan dacht je: hoe kom ik daarbij? We hebben ze schoongemaakt, maar je moet niet vragen hoe. Met stoffers aan latten geschroefd? Wat een wereldoplossing. Beneden in het souterrain moesten in de keuken ook enige dingen gebeuren. Aangrenzend, maar buiten de gevel, staat ook nog een zogenaamd pothuis. Door dat pothuisje kon je ook in de keuken komen. Tussen dat pothuisje en de buitentrap van de buren lagen enige grote stenen die er ‘even’ uitgelicht moesten worden. Ik zeg nog ‘pak hem beet’ tegen mezelf, en sjorde aan één zo’n steen. Lood en loodzwaar. Maar uiteindelijk had ik hem op zijn kant staan tegen de gevel. Met een bezem veegde ik het zand van de steen en las tot mijn verbazing in het Pools: Hier rust hij in vrede, met naam en datum van de overledene. Het was een grafsteen. ‘Hier, hier op de gracht?’ riep ik verbaasd tegen de eigenaresse van het pand. ‘Nee, zegt ze tegen mij, hij is niet hier begraven! De stenen (het waren er twee) hebben we uit het Oostblok mee hier naar toe genomen. Het is familie van mij. Ik wilde dit laatste aandenken meenemen anders zouden de graven geruimd worden en de stenen verdwijnen.’ ‘Juist, ja,’ mompelde ik timide. ‘Hoe heeft u ze hier gekregen.’ ‘Gewoon in de auto, maar we moesten wel de achterbank er uit slopen zodat ze boven op de achteras lagen. Maar het was wel een gedoe met die zware dingen.’ ‘Ja, zei ik, dat kan ik me levendig voorstellen.’

Amstel hoek Nieuwe Prinsengracht

Daklood

Affijn, om terug te komen in de dagelijkse realiteit schiet me nog een verhaal te binnen. Ik moest boven op een dak (een dak is meestal boven) enige reparaties verrichten aan een muurplaat. Wat is een muurplaat? Dat is een houten balk die boven op een muur ligt als afsluiting van die muur. Meestal fungeert het einde van de muur als een borstwering op het dak.

Het oude lood had ik verwijderd en ergens verborgen? Ja, je moet het verbergen, want anders is het weg. Iedereen in de bouw is gek op lood, zowel oud als nieuw. Want lood brengt geld op, tenminste vroeger bracht het nogal wat op. En vooral als er ergens weer een oorlog uitgebroken was steeg de prijs van lood en koper naar ongekende hoogte. Tegenwoordig is dat niet veel minder. Ik had al enige stukken muurplaat vervangen door nieuwe stukken, en was druk fluitend in de weer om de boel op te ruimen. Daarna zou ik wel even dat lood naar ‘de jood’ brengen, oftewel de opkoper van oude metalen. Zo gezegt zo gedaan, en het bracht ongeveer f 25,- op. Ik dacht dat is mooi meegenomen, nu kunnen mijn kinderen op de Donald Duck geabonneerd blijven.

Komt de volgende dag die hufter van een loodgieter vragen waar ik het oude lood gelaten heb. Het was zogenaamd in de prijs verrekend. Ik wenste hem in stilte drie hoog het dak af en niet via de trap! Uiteindelijk na veel vijffen en zessen zou hij mijn baas inlichten. Ik zeg, je moet doen wat je niet laten kan, dat geld van dat lood heb ik al uitgegeven dus ik kan het niet meer aan jou geven! Hij heeft het tegen mijn baas verteld en die kwam weer naar mij. ‘Wat heb je gedaan’ zei hij. Ik zei: ‘ik heb me werk gedaan en het oude lood verkocht, heel eenvoudig!’ Hij kon het zich wel voorstellen, maar zei dat ik het bedrag moest terugbetalen. Ik liet de bon zien en zei: ‘hou het vrijdag maar van mijn loon af.’ En zo gebeurde het. Bazen houden elkaar de hand boven het hoofd, ik moet het zelf doen!

Uiteraard is bovengenoemde loodgieter al overleden. Zulke mensen leven niet lang en sterven ook niet in hun eigen bed, zeg ik altijd maar. Sommigen zullen zeggen, je had er geen recht op, je hebt het gestolen! Maar als we zo gaan praten blijf ik volhouden dat ik het gevonden heb. Ik wist ook niet dat het beetje oude lood ‘verrekend’ was. Tenslotte heb ik het ook moeten verwijderen, en ik heb nog om mij heengekeken maar zag niemand die zei dat het niet mocht. Dus het is me afgepakt, dat is nog het ergste. Wie is nu de dief ?

Oosteinde

Op het Oosteinde hadden we ook een ‘loodklus.’ Bij de verbouwing van dit pand kwamen we tot de ontdekking dat er zich in een verborgen koker een hemelwaterafvoer van lood bevond. Na inspectie, door ons, op het dak, was de conclusie dat deze afvoer overbodig was en weggesloopt moest worden? Uiteraard wisten zo weinig mogelijk mensen van deze grote vondst. Alleen chef Ben, ik, Appie en Jan V wisten er vanaf. Dus geregeld, op onbewaakte momenten, stonden wij aan deze ‘looie lummel’ te sjorren en te trekken! Op een duister moment was hij helemaal weg. Chef Ben heeft al dat moois gauw naar de jood gebracht. Het bracht wel f 200,- op. Eindelijk iets extra’s in de pocket. Zulke vondsten hielden je op de been. Maar om nu te zeggen dat het geregeld voorkwam, nee dat niet. In Amsterdam kom je soms nog wel eens een loodkwab tegen. Het wordt echter steeds zeldzamer.